“Parodi” hesaplar meselesi — Işık Barış Fidaner

YERSİZ ŞEYLER

Twitter’da “parodi hesap” diye bir pratik türedi: Bilinmeyen bir kişi bir siyasetçinin ismini ve resmini kopyalayarak onu taklit eden bir Twitter hesabı oluşturuyor. Sonra da adeta o siyasetçi söylemiş gibi mesajlar göndererek insanları (yüzlerce, binlerce, yüzbinlerce insanı) kandırmaya başlıyor. Gerçek ve taklit hesapları ayırt etmenin en kolay yolu, isminin yanında mavi “verified” (doğrulanmış) işareti olup olmadığına bakmak. Bu konuda bilgilendirici bir cıvıltı hazırlamıştım.

Bilindiği gibi sosyal medya (özellikle Twitter ve Facebook) günümüzde güncel siyasette küçümsenemeyecek bir rol üstlenmektedir. Özellikle geçtiğimiz on yıl içinde sosyal medya, bir yandan vatandaşların duygu ve düşüncelerini açıkça ifade edebildikleri bir yere dönüşürken, öbür yandan bu ifadelerin sık sık çatışması/zıtlaşması yoluyla siyasî polarizasyon/kutuplaşmanın da en belirleyici odak noktası olmuştur.

View original post 463 kelime daha

FinSpy: Adalet Yürüyüşü’ ne ve demokratik sürece etkisi

*AccessNow’ın 14 Mayıs 2018 tarihli ‘Türkiye-FinSpy Raporu’ndan

Özetleyen: Derya Güçdemir, H.Ü.SBE. Y.lisans öğrencisi

Alman şirketi FinFisher, geliştirdikleri FinSpy isimli kötü yazılımı Türkiye’deki Adalet Yürüyüşü protestolarına ve muhalif görüşlere karşı kullanmış olmakla suçlanıyor.

Kullanıcıların dijital haklarını savunmayı hedefleyen Access Now’ın yayınladığı rapora göre, FinFisher’ın geliştirdiği kötü yazılım saldırıları sonucunda, yazılımı mobil cihazları hedefleyerek toplum mühendisliği[1] kampanyalarının bir parçası olarak kullandı ve saldırıların ölçeğini ve saldırganlığını artıran taktikler kullanarak Adalet Yürüyüşü protestolarında ana muhalefet partisini hedefledi.

Almanya, Münih’de 2008 yılında kurulan FinFisher, web sitesinde terör ve suçu engellemek ve araştırmak için kolluk kuvveti ve istihbarat kurumu ile özellikle işbirliğinde bulunduğunu, yazılımlarını yerleştirme yöntemlerinin en yeni bilgisayarlar, akıllı telefonlar, tabletler ve en çok kullanılan işletim sistemlerini kapsadığını ve kendilerinin hükümete bilgi teknolojileri ihlali ve uzaktan izleme çözümleri sağladığını belirtmektedir. Misyonlarının organize suça karşı başarılı operasyonlar gerçekleştirmek için birinci sınıf bilgi ve siber çözümler sağlamak olduğunu ve nötr değer (value-neutral) taşıyan teknolojiler ürettiklerini söyleseler de, teknolojilerinin baskıcı rejimler tarafından kullanılması ve ürünlerini insan haklarını ve bilginin özgürlüğünü ihlal etmek için kullanmış olan ve kullanan hükümetlere satmasından[2] dolayı demokrasi, insan hakları ve ifade özgürlüğü konularında eleştirilerin hedefi haline gelmiştir.

Peki, saldırı nasıl gerçekleşti? Casus yazılımın kişilere yayılmasını sağlamak amacıyla, yürüyüşün orijinal web sitesi olduğu iddia edilen ‘adaleticinyuru.com’ isimli siteye internet trafiğini yönlendirmek için Twitter hesapları açtılar. Bu Twitter hesaplarından, protestoyu destekler paylaşımlarda bulunan kişiler, yürüyüş ile ilgili popüler etiketler kullanarak, insanlara cevap vererek, insanları iktidar partisine karşı direnmek için cesaretlendirerek ve kötü amaçlı siteye link ile yönlendirerek web sitesinin tanınırlığını ve yayılımını artırdı. Facebook’da da aynı kötü amaçlı link paylaşıldı. Bunun asıl amacı insanları kötü niyetli siteye çekmek ve CHP’nin Twitter hesaplarını hedeflemek olsa da, aynı zamanda takip kitlesi küçük ya da büyük fark etmeksizin yürütüşte bulunan herhangi bir Twitter kullanıcısına FinSpy isimli kötü amaçlı yazılımı sevk etmekti.

Saldırıda kullanılan sahte Adalet Yürüyüşü sayfası, ziyaretçileri bir çeşit Android uygulaması olduğu sanılan uygulamayı indirmeye ikna etmek için tasarlanmıştı. Uygulamanın tam olarak ne olduğu açıklanmasa da, saldırganlar uygulama ile ilgili genel bir bilgi paylaşarak kitleyi yürüyüşe katılmaya çağırdı. Uygulama yüklendiği zaman “cloud service” (bulut hizmeti) etiketi ve Android imgesiyle ana ekranda görülmektedir –bu şekilde güvenilirliklerini temin etmişlerdir-, kullanıcı uygulamayı açtığında ya da cihaz yeniden başlatıldığında, kötü amaçlı yazılım kendisini ana ekrandan kaldırmaktadır. Bunun amacının uygulamanın fark edilmesini engellemek ya da kişi uygulamayı araştırmayı bırakana kadar ortaya çıkabilecek şüpheyi engellemek ya da kişinin uygulamayı indirdiğini ve yüklediğini unutmalarını sağlamak olarak değerlendirilmektedir.

Bunun dışında, saldırı için diğer Twitter hesaplarını da kullandılar. Başka bir saldırgan Adalet Yürüyüşü’nün resmi Twitter hesabı olarak (@Adalet_icinYuru) isimli hesabı kullandı ve sahte Adalet web sitesinin linkini profiline ekledi. Böylece Twitter hesabını ziyaret eden herhangi bir kişiyi, profilde verilen linkin yürüyüşün resmi web sitesi olduğuna inandırmaya yönlendirdi. Twitter hesabından yürüyüşe ait gerçek içeriklerle ilgili retweetler paylaştılar. Raporda, Adalet Yürüyüşü’nden önce protestonun katılımcılarını hedeflemeyi amaçlayan başka Twitter hesaplarının olduğu da belirtilmektedir. Kötü amaçlı kampanyaya katılmaya kandırılan Twitter kullanıcılarının kim olduğunu ayırt etmenin zor olduğu söylenmektedir.

Ayrıca, protestoyu destekleyen bazı Twitter hesaplarının protestodan çok daha önce oluşturulduğu görülmektedir. İlginç bir şekilde, bu hesapların ilk baştaki paylaşımlarının anti-Gülen tweetleri olduğu, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün tweetlerini desteklediği ve Adalet Yürüyüşü protestoları ile hükümet yanlısı tweetler atmayı bıraktığı ve çeşitli CHP hesaplarını takip etmeye başladığı (CHP’nin tweetlerine kötü amaçlı link ile cevaplar vererek) belirtilmiştir. Bahsedilen profilin Türkçe bir botnet[3] ile ilişkili olduğu, benzer Twitter hesaplarından ve kurgusal personalardan oluşan bir ağ şeklinde düzenli olarak aynı içeriği paylaştığı, aynı hesaplardan içerikleri retweet ettiği ve birbirlerinin tweetlerini desteklediği ortaya konmuştur. Rapor, bahsedilen botnet aktivitesinin siyasi olarak yönlendirildiği, Recep Tayyip Erdoğan’ı ve güvenlik güçlerini destekleyen hesaplara odaklandığı, CHP’yi kötülediği ve Türkiye’nin mevcut dış politikadaki pozisyonunu olumladığını söylese de, botnetin amacının ne olduğunu kavramanın güç olduğunu, çünkü bu hesapların kısmen aktif olduğunu ve sınırlı durumlarda düzensiz bir şekilde kullanıldığını belirtmektedir.

Şirket kullanıcılara Twitter hesapları aracılığıyla ulaşarak ve kullanıcıları sahte kötü amaçlı yazılmış web sitelerine çekerek, FinSpy isimli casus yazılımı kişilerin cihazlarına yerleştirdi. FinSpy’ın ele geçirme kapasitesi ve yapabilecekleri ise adres defteri bilgisinin, takvimin ve telefon görüşmesi kayıtlarının toplanması; dosyaların, ekran görüntülerinin ve fotoğrafların toplanması; konumun izlenmesi; kurbanın mikrofonunun gizlice dinlenmesi ya da (FinFisher şirketinin terminolojisinde SpyCall ‘casus arama’ olarak ifade edilen) gizli aramaların yerleştirilmesi; ayrıca Line, WhatsApp, Viber, Telegram, Skype, Facebook Messenger, Kakao ve WeChat gibi mesajlaşma uygulamalarından toplanan iletişim ve medya dosyaları olarak sıralanmaktadır[4]. Böylece, uygulamayı indiren ya da web sitesini ziyaret eden kişilerin cihazlarına bulaşmış olan kötü yazılım ile kişilerin mesajları, medyaları, görüşmeleri ve lokasyonları dinlenmiş ve takip edilmiştir. Bu durumdan etkilenen ne kadar kişi olduğu ya da kimlerin etkilendiği bilinmemekte. Sadece yürüyüşe katılan ya da protestoyu destekleyen bireylerin değil, CHP’li milletvekillerinin konuşmalarının veya yazışmalarının da takip edilmiş olması muhtemel.

Sonuç olarak, raporda, Access Now’ın yaptığı operasyonlar sonucunda, FinSpy’ın Türkiye’de Adalet Yürüyüşü boyunca insan hakları savunucularını ve aktivistleri hedeflemek için kullanıldığı, yazılımın başka bir uygulamanın arakasına gizlendiği ve Twitter ve diğer sosyal medya platformları aracılığıyla yarı-otomatik kampanya ile dağıtıldığı sonucuna varılmıştır. Raporda FinSpy’ın, Türkiye’de vatandaşların gizlilik, ifade özgürlüğü ve fikir hakkını zayıflatma niyetiyle kullanıldığı belirtilmektedir.

Konuyla ilgili FinFisher isimli şirketten bir açıklama henüz yapılmadı. Adalet Yürüyüşü için bu gözetimi kimin talep ettiği de henüz bilinmiyor. Cumhuriyet Gazetesi’ndeki habere göre, CHP milletvekilleri konuyu mecliste araştırma önergesi haline getireceklerini belirtti. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme bakanı Ahmet Arslan ise “bakanlık olarak böyle casus yazılım almalarının söz konusu olmadığını” söyledi. Değinilmesi gereken bir nokta ise, CHP milletvekili Zeynep Altıok Akatlı’nın konuyu soru önergesi ile 11 ay önce gündeme taşımış olması.

Son görüş olarak, şirketlerin gerek kar gerek gözetim amaçlı birbiri ardına ortaya çıkan gizlilik ihlallerinin gelişen teknolojiler ile ilgili olduğunu düşünebiliriz, fakat aynı zamanda şirketlerin eylemlerini gözeten ve ihlalleri ortaya çıkaran gruplar ve savunucuların artan çabaları ile de ilgili olduğunu, konunun görünürlüğünün arttığını da gözden kaçırmamalıyız.

[1] Access Now raporda sosyal mühendislik kavramını, “insanların sosyal araçlar ya da etkileşimler ile manipüle edilmesi” ve  “genellikle toplum mühendisliğini yapan bireye ya da kuruluşa, kaynağa ya da yere erişim sağlayan bazı eylemleri gerçekleştirmesi” olarak tanımlamaktadır.

[2] http://www.wiki-zero.net/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvRmluRmlzaGVy

[3] Oxford Dictionaries, botnet kelimesini kötü amaçlı yazılımın bulaştığı özel bilgisayarlardan oluşan ve kişinin bilgisi olmaksızın bir grup tarafından kontrol edilen bir ağ olarak tanımlamaktadır.

[4] Raporda WhatsApp, Facebook, Telegram, SMS ve çeşitli mesajlaşma uygulamalarına ait bilgilerinin nasıl ele geçirildiğini gösteren tablolar mevcuttur.

Kaynak: 

https://www.accessnow.org/european-made-finspy-malware-is-being-used-to-target-activists/

İnternetteki asılsız haberlerle mücadele

Neredeyse bir iç savaş çıkartma girişimi olan meşum Kabataş iftirasının kaynağı internet miydi yoksa geleneksel medya kanalları mıydı?

Doç.Dr. Erkan Saka

Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya bölümü asılsız haberlerle mücadele konusunda Facebook ile sürdürdüğü işbirliğinin bir parçası olarak konuyla ilgili bir grubu bu hafta bir araya getirdi. Programın ilk iki saatine katılabildim ve bu sürede aldığım notlardan bu yazıyı hazırladım. Facebook yetkilileri bu konuda özellikle de seçim yaklaşırken aldıkları önlemleri anlatacaklardı daha sonra ama o kısma ben katılamadım. Seçimlerin ilanının çok hızlı gerçekleşmesi, ABD seçimlerinden sonra dünyadaki en büyük seçimlerden birinin Türkiye’de olacak olması Facebook’un alacağı önlemleri hayatî hâle getiriyor. Önümüzdeki günlerde bu konuda somut olarak ne yapacaklarını duyurabilirler.

Öncelikle böyle bir toplantıya beni de davet ettikleri için Yeni Medya bölümüne teşekkür ederim. Katılabildiğim kısımda konuşma fırsatım olamadı ama buradan aklımdakileri paylaşacağım.

1) Asılsız haber (ya da farklı şekilde kullanılan kavramsallaştırmaları) meselesini içinde bulunduğumuz kültürel ve siyasî ortamdan ayrı düşünemeyiz. En ideal haberciliğin yapıldığı durumda bile vatandaşların haberle olan ilişkisi kendi ideolojik ve kültürel konumlanmalarından ayrı düşünülemez. Defalarca yanlışlığı belirtilmiş enformasyon partizan amaçlar uğruna paylaşılmaya devam ediyor. Hele de bu enformasyon iktidar çevrelerinin işine geliyorsa bunu önlemek imkânsız gibi. Ayrıca başka bir bağlamda, daha önce yine P24’e yazdığım üzere medya en kolay günah keçisi. Ortaya çıkan bütün ifşaatlara rağmen Trump’ın ABD Başkanı seçilmesinde sosyal medyanın o kadar da etkili olduğuna inanmıyorum. Hattâ bir skandal seviyesinde olsa bile Cambridge Analytica’nın da seçimleri, sonucu değiştirecek kadar etkilediğini kanıtlamak zor. Belki yeni zamanlarda medyanın etkileme kapasitesi üzerine daha çok kafa yormak gerek. Tabii, ağır Facebook ve Google eleştirisi yapmak bugünlerde prim yaptıran bir durum. Pek de bir sonuca vardıracak olmasa da dramatik ve bazen apokaliptik çıkarımlarla tam da eleştirdikleri pozisyonlara düşen kişileri sıkça görmeye başladık.

2) Asılsız haber meselesi ülkeden ülkeye farklı konumlanmalar içinde olabilir. Örneğin Türkiye’de asılsız haber kaynağı öncelikle neresidir? Neredeyse bir iç savaş çıkartma girişimi olan meşum Kabataş iftirasının kaynağı internet miydi yoksa geleneksel medya kanalları mıydı? Buna benzer birçok yaygın asılsız haberin kaynağı hâlâ geleneksel medya görünüyor.

3) Tam da etki konusuyla ilişkili olarak şunu yeniden düşünmek gerek. Asılsız haber çok hızla yayılabilir ama güvenilir bir haber kaynağı daha geç haber yapsa da asılsız haberin etkisini büyük ölçüde kırabilir. Hızla yayılması o haberin aynı hızla bir sonuca yol açacağı anlamına gelmez. Birçok okur eyleme geçmeden önce daha güvenilir kaynakları kontrol ediyor ve bu kaynaklar bir süre sonra tamamen medya gündemini belirliyor. Profesyonel gazetecilerin haberi yarım saat daha geç girip gündemi yine de belirleyebilmesi mümkün. Hız ve güvenilirlik ilişkisine yeniden bakmak gerek.

4) Göründüğü kadarıyla tüm gelişmelere rağmen yapay zekâ bu işi tek başına çözebilecek durumda değil. Algoritmalar sürekli yenilense de bir insan gücüne ihtiyaç var. Facebook, Google ve Twitter gibi devler sivil inisiyatiflerle işbirliği yapabilir. Aslında bir tür sosyal gözetim mekanizması, bir kolektif akıl devreye girebilir. İyi bir geribildirim mekanizmasıyla enformasyon doğrulama konusunda yetkinlik kazanmış çevreler fark yaratacaktır.

5) Veri aktivizmi olarak tanımlanabilecek faaliyetler: Enformasyon akışına karşı güvenilir ya da düzenlenmiş bilgiye ulaşılabilecek alanlar yaratılması hayatî bir konu. Wikipedia gelmiş geçmiş en güzel örnek olarak karşımızda duruyor. Daha küçük ve niş alanlarda benzer işler yapılabilir ki birkaç projemizi de önümüzdeki günlerde duyuracağım.

6) “Eğitim şart” klişesine rağmen ülke çapında seferberliğe devam edilmesi gerektiğine inanıyorum. Konferans şeklinde değil ama dijital okuryazarlığı yayacak her çabanın sürece katkısı olacaktır. Ulaşılabilen tek bir yerel gazetecinin bile etkisi bazen kritik olabilir.

7) En hayatî durumlar dışında cezaî yaptırımlar söylemi ters tepecek bir alan olabilir. Bu alanda bir kanunî düzenleme otoritelerin bunu manipüle edip muhalefete yönelik bir tehdide dönüştürmesiyle sonuçlanacaktır.

8) Yeni iş modellerinin geliştirilmesi elzemdir. Zaten bu bağlamda bu sitede de benzer sitelerde de artan içeriği görebiliyorsunuz. Nasıl ki Netflix, Spotify vb Türkiye’de abone kazanabiliyor, belki Türkiye’deki haber okuruna da bir şans vermek lazım…

Kaynak:

http://platform24.org/etkinlikler/yazarlar/3047/internetteki-asilsiz-haberlerle-mucadele

(Yazarın izniyle)

HÜ İLETİŞİM FAKÜLTESİ PRODÜKSİYON ATÖLYESİ “AKILLI TELEFON İLE ÇEKİM VE KURGU TEKNİKLERİ ATÖLYESİ”

 

Günümüz teknolojileri ile akıllı telefon sahibi herkes amatör düzeyde kendi filmini yapabilecek koşullara sahip. İzlenebilir bir film için yine de teorik ve pratik bilgilere ihtiyacımız var. Bu atölye ile katılımcılar temel sinematografi bilgisi ve kullanılacak applicationlar için uygulamalı pratik bilgiye sahip olabilecek.

Tarih

17 Mayıs 2018 (Perşembe)

Atölye Programı

10:30 – 16:30

Akıllı Telefon İle Çekim ve Kurgu Teknikleri

Uygulamalı Çekim ve Kurgu

Sosyal Medyada Video Paylaşımı

Yer

Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dijital Hikaye Anlatımı Atölyesi

(Beytepe Kampüsü – Edebiyat Fakültesi Binası)

Detaylar

Atölyeye katılımlar ücretsizdir. 15 kişi ile sınırlıdır.

Başvurular: iletisimproduksiyonatolyesi@gmail.com (15 Mayıs 2018’e kadar)