Alternatif Bilişim Derneği: “İnternette Sansüre Karşıyız”

Ocak 31, 2012

Alternatif Bilişim Derneği Başkanı Ali Rıza Keleş, BTK’nın 22 Kasım 2011’de uygulamaya başladığı ve “güvenli internet hizmeti” olarak sunduğu sansürlü ve filtreli internet uygulamasına karşı olduklarını ve internete erişim hakkını sınırlama girişimleriyle mücadeleye devam edeceklerini söyled.

Alternatif Bilişim Derneği, internetin ve internet kullanımının bir hizmet değil, yurttaşın temel haklarından biri olduğunu savunuyor. Alternatif Bilişim Derneği Başkanı Ali Riza Keleş, BTK’nın 22 Kasım 2011 tarihinde uygulamaya soktuğu ve “güvenli internet hizmeti” olarak sunduğu sansürlü ve filtreli internet uygulamasına karşı olduklarını ve internete erişim hakkının sınırlanmasına karşı mücadeleye devam edeceklerini söyledi.

Dernek Başkanı Ali Rıza Keleş, devletin gerekli yasal düzenlemeler ve icra organlarıyla bu hakkı güvence altına almakla yükümlü olduğunu belirtirken, kullanıcı olmak için gerekli bağlantı ve teknolojilere ücretsiz ya da çok az ücret karşılığında erişmenin her yurttaşın hakkı olduğunun altını çiziyor.

Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Alternatif Bilişim Derneği Başkanı Ali Rıza Keleş, dijital teknolojileri, internet ve sosyal medya ortamlarını kullanabilme bilgi ve becerisi edinebilmenin de vatandaşların hakkı olduğunu ve bu konuda gerekli altyapı ve eğitimi devletin sağlaması gerektiğini vurguluyor. “İnternet için kurulan alt yapılar şeffaf olmalıdır” diyen Ali Rıza Keleş, tarafsız internet erişiminin de her kullanıcının hakkı olduğunu belirtiyor.

“Merkezi filtre bilgiye erişim özgürlüğünü kısıtlıyor”

“Yeni filtre uygulaması ile varolan yasakların genişletildiğini, aile ve çocuk filtrelerinde hükümet politikalarına aykırı olduğu düşünülen birçok web sitesine erişimin yasaklandığını, şiddet ve savaş karşıtı metinlerin ağırlıklı olarak yer aldığı, evrim teorisiyle ilgili bilimsel bilgilerin bulunduğu ya da bazı sol yayınların web siteleri yasaklanırken;bazı dini figürlerin kişisel sitelerine erişim serbest olabiliyor” diyen Alternatif Bilişim Derneği Başkanı Ali Rıza Keleş, böyle bir çifte standartlı uygulamanın kabul edilemeyeceğini vurguluyor.

Alternatif Bilişim derneği Başkanı Ali Rıza Keleş’le söyleşinin tamamını dinlemek için tıklayınız.

Kaynak: voa (Erişim: 25.12.2012, 19:48)


Van’da deprem oldu: Yardım mı edelim nefret mi edelim?

Ocak 31, 2012

Gülsunay Uysal

“Küreselleşmenin dibine vurduğumuz, geçişken ve akışkan kelimelerde yoğrulduğumuz, sonra bir anda, aniden kıymetsizleşen geleneklerimizi farkediverip doğrulduğumuz bugün, artık Facebook’un iletişim için önemli bir ağ olduğunu kabul etmeyen kalmadı. Kalanlar da çoktan “demode” olarak tanımlandı. Kullanıcıların kullanım gerekçelerine dair söylemleri arasında ilk sırada irtibatı kolaylaştırdığı yer alıyor. Geçici olmayanın makbul olmadığı, zihinlerde sınır üretimlerinin moda olduğu, kaldı ki ulus-devlet ve o sevgili, belirgin sınırların her gün adeta daha da kuvvetlendiği, post bütün değerlerin en önemli niteliklerinden biri de bu kelimede sinsice uzanmış değil mi zaten: Kolaylık!

Sevgili bir hayli globalize insanlar, iletişim böceklerim, “twitter” “followers” ve “following”lerim, tüketim çılgınlarım. İtiraf ediyorum, aslında bu yazının merkezinde küreselleşme yok. Bu da “değilliyle” bütünleşecek olan bir giriş oldu böylece konumuza. Bu yazıda, evet, kayıtlı bir hesabı bulunmayan ya da aktif olarak kullanmayanların asosyal olarak tanımlanabileceği sosyal paylaşım sitesi Facebook zemini üzerinden bir değerlendirme yapacağız. Doğal bir felaketin ardından Facebook’un suçunu ve gücünü göstermeye çalışacağız.”

Yazının devamı için: http://homoinsurrectus.com/2012/01/27/vanda-deprem-oldu-yardim-mi-edelim-nefret-mi-edelim/

Kaynak: http://homoinsurrectus.com/2012/01/27/vanda-deprem-oldu-yardim-mi-edelim-nefret-mi-edelim/ (Erişim: 27.01.2012, 22:32)

 


Using Social Media for Hate Speech is not Freedom of Expression!

Ocak 31, 2012

Using Social Media for Hate Speech is not Freedom of Expression!*

[Türkçesi için tıklayınız / Click here for Turkish]

Mutlu Binark
Başkent University, Faculty of Communication
Tuğrul Çomu
Ankara University, Institute of Social Sciences

We should always remember that
we are walking in hell
looking at the flowers…
we are drying out
fading and dying away
lacking love and virtue
we are just walking in hell
we are drying the flowers,
lacking love and conscience
we are just walking in hell
we are shooting pigeons…
we are just walking in hell, just walking in hell…

We should always remember this …

As the members of the Foundation of Alternative Informatics, we have been working on hate speech circulated, vulgarised and then finally popularised on the Internet since 2009. In our study titled Yeni Medyada Nefret Söylemi (2010, Kalkedon Yayınları), we drew attention to hate speech increasing in different milieus of the new media and stated that hate speech lays the foundations of hate crimes.

When we take a look at the hate speech produced and diffused by especially Twitter and Facebook users in Turkey [1] and when we learn that Facebook has, despite the complaints, refused to close the “fan” pages praising the murderers of Hrant Dink, who became a victim of hate crime on January 19th, 2007, and supporting such hate crimes on the grounds that it would be against “freedom of expression,” we understand much better that we are facing the two-facedness, or more seriously hypocrisy,  of (our) society and companies that operate and generate income  over the Internet [2]. In fact, this hypocrisy has permeated into every single institution in (our) society including but not limited to political power, jurisdiction, legislative bodies and fundamental education institutions. Each time the opposition and media talk in favour of rights and freedoms, the political power marks their initiatives as a “terrorist act”. We have an educational system which allows a teacher to ask “Is there any Alevi in the class? [3]” The jurisdiction rendered a verdict on an organised and planned hate crime by ignoring the crime and a member of jurisdiction simply said “The verdict has not satisfied me, either.” [4] Given all these facts, it becomes evident how and where the hypocrisy has been grounded.[5]

As is known, the term hate speech is used for all types of expression popularising, promoting, defending or justifying hate which results from intolerance and is fed by prejudices. The Recommendation of the Committee of Ministers of the Council of Europe issued in 1997 covers the internationally accepted definition of the term. Accordingly, “the term “hate speech” shall be understood as covering all forms of expression which spread, incite, promote or justify racial hatred, xenophobia, anti-Semitism or other forms of hatred based on intolerance.”

Hatred based on intolerance includes intolerance expressed by aggressive nationalism and ethnocentrism, discrimination and hostility against minorities, migrants and people of immigrant origin (www.nefretsoylemi.org). Stigmas, stereotypes, prejudices and discriminatory practices against those who are different from the identities constructed as “us/someone like us” all play a role in the formation of hate speech. Generally speaking, hate speech can be examined under six main titles. These are;

  • Political Hate Speech :
    Hate speech targeting a certain political opinion and its followers. It may sometimes target an ideology as a whole, only one or a few political parties or even smaller groups.
  • Hate speech against women :
    Basically the use of sexist terms. Such humiliating terms construct a discursive practice through which women are subordinated.
  • Hate speech against foreigners and immigrants:
    May target foreigners, immigrants and/or ethnical groups. Generally caused by economic reasons, it is frequently observed in Turkey and in the world. Besides, this type of hate speech is also fed by racism. It positions different ethnic groups as the source of fear and concern and marks them as “enemies”.
  • Sexual-identity based hate speech:
    Hate speech targeting non-heterosexual people. Basically targeting gay, lesbians, bisexuals, travesties and transsexuals, it marks such sexual identities as “perverted” and “disgusting”.
  • Religious belief and sect based hate speech:
    Hate speech targeting different religious and sectarian identifications. It is frequently observed in the world and across the globe. In Turkey, it targets religions other than Islam and all sects, primarily Alevism apart from Sunni Islam.
  • Hate speech against disabled people and diverse diseases:
    Hate speech targeting physically or mentally disabled people or people suffering from certain diseases. It is increasingly observed in Turkey. It may both result from social and/or economic reasons and occur totally independently.

As it can be seen, not only the use of lingual practices and but also the milieu where such practices are popularised are important for hate speech. Today, the ways hate speech is diffused are closely correlated with the place of social media in daily life.  As İlden Dirini, who has studied on the hate speech produced in readers’ comments on online news portals, underlined, new media are the milieu where people create an interactive public space and hate speech is incarnated and circulated.(Dirini, 2010). In Turkey, especially Facebook wall and Twitter messages are intensively used by users as a means of spreading hate speech.

Hate speech takes different forms in different new media. For example, the hate speech produced on online news portals and social networks may be related to the agenda. Particularly, aggressive and abettor hate speech like “The best Kurd is a dead one” targeting Kurdish people has been commonly used and taken for granted both in traditional media and on Facebook walls since July 2011. Hate speech produced on video sharing networks may be related to the agenda considering how and when it is produced. However, it is also independent from the agenda as it is circulated at different times. Hate speech circulated through video sharing networks continue to exist and spread hatred as the videos with such a content are copied by different users of the global network. The hate speech produced in digital games and game milieus, on the other hand, is completely based on generalizations and prejudices targeting “others” (who may be Arabs, Muslims, Chinese, women, homosexuals, etc) and most of the time it is not correlated with the agenda.

The sensitivity of the Turkish public opinion about hate speech has been on the rise for past few years. Various organizations (including NGOs) [6 ]working particularly on this subject invite the government to issue a regulation about hate crimes as soon as possible.  Yet, most of the works cover traditional media. However, today the comments made on Twitter, a micro blog application used by millions of people, Facebook and similar social networks as well as the hate speech on Youtube, digital games, online news portals, hatred websites and IRCs must also be meticulously analysed and studied (Toprak vd., 2009 ve Çomu, 2010).

As is known, Facebook, Twitter and/or digital game users contribute to the hate speech produced by their friends and even takes it for granted. When taken for granted, hate speech may help the organization of hate crimes. All of the hate speeches mentioned above and hate crimes both prove the influence and power of the Internet in the spread of hate speech.  At this point we must ask what we need to do when faced with such inconsiderateness and the fact that hate speech is now on the street and even encouraged to turn into “hate crime”. What should we do against hate speech which has permeated into the minds of and internalised by these “elite and lucky” citizens with Internet access and been naturally reflected on their messages on the Internet?

First of all, we need to raise users’ awareness about hate speech popularised and circulated on the Internet and use new media to produce peaceful discourse and establish peaceful organizations.  We may perhaps “remove” news portals, readers’ comments, websites, Facebook groups and Twitter messages diffusing hate speech, targeting those who are different and promoting hate crimes from new media through “complain and remove” method. We may even make them inaccessible through filters! In the meantime, let us point out the hypocrisy of the State. None of the tweets on Twitter that were shared throughout the day on January 19th, 2012 and diffused hate speech were removed bv ICT, TIB or Public Prosecutors in charge of informatics…They issued no warning against these tweets, either. This indicates that “Safe Internet Filtering” application of ICTA and TIB does not aim to protect families and children from hate speech; on the contrary, it tolerates the circulation of aggressive, humiliating and angry words targeting various citizens; within the framework of the political power’s project “ideal/preferred family and child design” …. (Binark, 2011)…

Therefore, the real and main problem is that we are and will be faced with such discriminatory and intolerant mindset. Thus, we should fight against discrimination right now and here. All citizens in Turkey need to be together with, learn more about and understand those they have “otherized”. They need the language of peace more today. And also they need to multiply and spread the positive practices on the Internet that free individuals, democratize societies and boost the culture of living together…

If we ask ourselves what “we can do at this point”, here are some possible answers:

  • To boost the demands to be actively engaged against hate speech through users’ agreements
  • To give trainings to new media editors in order to raise their awareness about hate speech
  • To develop hate speech monitoring and reporting mechanisms on new media
  • To give trainings to new media users so that they can gain awareness about this issue and develop Critical New Media Literacy within this framework
  • To ensure that the contents and groups covering hate speech can be removed through “complain” mechanism
  • To create and promote positive examples
  • To promote quality content production
  • To create public opinion pressure so that the Convention on Cyber Crime and its Additional Protocol issued based on the fact that “racism is not an opinion, but a crime” as mentioned in 1543 Recommendation “Racism and Xenophobia in Cyberspace” (2001) are signed
  • To develop ethical principles for online journalism
  • To make sure that the reasons for and conditions of hate speech are understood.  To search for the root causes of /reasons for and sources of hate speech circulated on new media based on political, cultural and social policies

As Rakel Dink stated “the mind-set that turns an innocent baby into a murderer” is developed and improved in this world”; cyberspace is one of its ideological fighting tools. That’s why we need to fight against hate speech spread in cyberspace and perceived and received as “so-called freedom of expression” altogether, right here and now.

Binark, M. (2011), “Türkiye’de Sağ Politikaların Üç Takıntısı üzerinden İnternet Sansürünü Okumak”, Evrensel Kültür, Volume: 236, August, 68-73. ISSN: 1302-1478-9-7

Dirini, İ. (2010), Yeni Medyada Nefret Söylemi, (edited by) T. Çomu, İstanbul: Kalkedon Yayınları

Toprak, A., A. Yıldırım, E. Aygül, M. Binark, S. Börekçi and T. Çomu (2009), Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: “görülüyorum öyleyse varım!”, İstanbul: Kalkedon Yayınları”


* updated from the article titled “Nefret Söyleminin Nefret Suçuna Evrilmesi” and prepared based on the latest message flow on social networks on January 19th, 2012” (http://bianet.org/bianet/biamag/131930-nefret-soyleminin-nefret-sucuna-evrilmesi).

[1] For example, through a scan, we can clearly see the hate speech on Twitter targeting the citizens/Hrant’s friends commemorating the 5th year of Dink’s murder and protesting against the verdict of İstanbul 14th High Criminal Court on January 18th, which contradicts with justice and conscience.

https://twitter.com/#!/search/hrant and https://twitter.com/#!/search/ermeni (The searches on Twitter might vary depending on the time of the search. For a few selected samples, click.)

It was observed as a result of these searches that words and visuals praising Hrant’s murderers and their accomplices are used and the mind-set and perception normalising hate speech against different ethnical identities, sects and sexual orientations are thus developed.

[2] It should be noted that it is against Facebook’s use of terms to upload and share/circulate contents producing hate speech. See. https://www.facebook.com/legal/terms?ref=pf (Article 3.7) and https://developers.facebook.com/policy/ (Article 3.B.5)

[3] See. http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=308584

[4] See. http://www.imc-tv.com/haber-karari-veren-hakim-de-tatmin-olmamis-1748.html

[5] Please read Hatice Bakanlar’s article titled “Dink davasının düşündürdükleri”:

http://www.bianet.org/bianet/siyaset/135550-dink-davasinin-dusundurdukleri

[6] For example, International Hrant Dink Foundation, Foundation for Social Transformation, Human Rights Agenda Association, etc.


Profesör Binark: “İnternette Sansürlü Erişime Karşıyız”

Ocak 25, 2012

Hulya Polat

Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi ve Alternatif Bilişim Derneği üyesi Profesör Mutlu Binark “Türkiye’de sınırlamalarla sadece belli bir siyasi irade için güvenlik alanı oluşturuluyor. Türkiye’nin sosyal medyayı ‘bilinçli’ kullanması gerekir” diyor.

Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Profesör Dr. Mutlu Binark, “internette sansürlü kullanıma karşıyız” diyor ve üniversite rektörlüklerine gönderdikleri deklarasyon için toplanan imza sayısının 100’ü geçtiğini söylüyor.

Türkiye’de Bilişim Teknolojileri Kurumu’nun (BTK) şeffaf bir kurum olmadığını söyleyen Profesör Dr. Mutlu Binark, Avrupa Birliği ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT’in internet yasakları yüzünden “tedirgin ve kaygılı” olduğunu bildirdi. Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Binark, “İnternette bilgiye erişim özgürlüğü istiyoruz. Sansürlü kullanıma karşıyız. Bloglar bile yasaklanıyor ve gerekçe gösterilmiyor, sorulunca da açıklama yapılmıyor. Bu da devlet eliyle uygulanan sansürün ne kadar uç noktalara varabileceğini gösteriyor” diye konuştu.

Amerika’nın Sesi’nden Hülya Polat’ın sorularını yanıtlayan Profesör Dr. Mutlu Binark, üniversite rektörlüklerine gönderdikleri deklarasyonda da intenette riskler olduğunu kabul ettiklerini, ancak bu risklerden kurtulmanın ancak eğitimle mümkün olabileceğini vurguladıklarını belirtti. “Bu risklerden kurtulmak denetimle değil eğitimle mümkün, oysa eğitime yatırım yapılmıyor, temel çelişki de burada” diyen Profesör Binark, “internetteki zararlar ve olanaklar nelerdir, bunlar belirlenmeli ve bunlarla ilgili eğitim politikalarına ağırlık verilmelidir” şeklinde konuştu.

Belli bir aile ve belli bir çocuk tipinin topluma benimsettirilmek istendiğini savunan Profesör Mutlu Binark, bunun toplumdaki çeşitli aile, çocuk, inanç ve düşünce tiplerini sıfırlama olarak görülebileceğini belirtti. Bunun “internette “sınırlar örmek” olarak görülebileceğini kaydeden Profesör Binark, şöyle konuştu: “Oysa internet kendisi sorgulayan bir ortam. Hem küresel, hem de farklı olanlarla iletişim olanağı sağlayan bir ortam, sınırlamalarla sadece belli bir siyasi irade için güvenlik alanı oluşturuluyor.

Profesör Binark, Türkiye’nin sosyal medyayı “bilinçli, farkında ve olanağı değiştirecek şekilde kullanması gerekir” dedi.

Söyleşinin tamamını dinlemek için tıklayınız.

Kaynak: voa (Erişim: 20.01.2012, 23:52)


Temel bir hak olarak İnternet – 2

Ocak 21, 2012

İlki 4 Aralık 2011’de gerçekleştirilen “Temel bir hak olarak İnternet” toplantısının ikinci aşaması, http://twitter.com/#!/altbilisim adresinde canlı yayınlandı… #TemelBirHakOlarakinternet


Sosyal Medyanın Nefret Söylemi için Kullanılması İfade Özgürlüğü değildir!

Ocak 20, 2012

Sosyal Medyanın Nefret Söylemi için Kullanılması İfade Özgürlüğü değildir!*

[Click here for Englsih / İngilizcesi için tıklayınız]

Mutlu Binark
Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi
Tuğrul Çomu
Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

unutmamalı
cehennemde yürüyoruz
çiçeklere bakarak…
kuruyoruz
soluyoruz ve ölüyoruz
sevgisizlikten ve erdemsizlikten
sadece cehennemde yürüyoruz
çiçekleri kurutuyoruz,
sevgisizlikten, vicdansızlıktan
ve sadece cehennemde yürüyoruz
güvercinleri vuruyoruz…
ve sadece ve sadece cehennemde yürüyoruz…
bunu unutmamalı…

2009 yılından bu yana Alternatif Bilişim üyeleri olarak, İnternet ortamında yaygınlaşan, dolaşıma girerek sıradanlaşan ve bir noktadan sonra popülerleşen nefret söylemi üzerine çalışıyoruz. Özellikle Türkiye’de yeni medya ortamındaki farklı mecralarda giderek artan nefret söylemine dikkat çekerek, Yeni Medyada Nefret Söylemi (2010, Kalkedon Yayınları) adlı çalışmamızda, nefret söyleminin nefret suçlarına zemin hazırladığını belirttik.

Bugün Türkiye’de sosyal medya ortamlarından Facebook’ta ve Twitter’da kullanıcıların ürettiği ve yaygınlaştırdığı nefret söylemine baktığımızda[1], Facebook Türkiye yönetiminin 19 Ocak 2007’de nefret suçunun kurbanı olan Hrant Dink’in katillerini öven ve bu nefret suçunu destekleyen “hayran” sayfalarına yönelik şikayeti “ifade özgürlüğüdür” diyerek kapatmayı red ettiğini öğrendiğimizde, hem toplum(umuz)daki hem de İnternet alanında işleyen ve bu ortamdan gelir elde eden şirketlerin ikiyüzlülüğü, daha ağır bir deyişle riyakârlığı ile karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz[2]. Aslında bu riyakârlık, toplum(umuz)da siyasi iradeden, yargıdan, yasamaya ve temel eğitim kurumlarına değin her kuruma sinmiş durumda. Siyasi iradenin, muhalefetin ve basının her haktan-özgürlükten yana ifadesini “terör eylemi” olarak etiketlediği, “sınıfta Alevi olan var mı?” diye soran öğretmenin[3] olduğu bir eğitim sisteminde, bir yargı mensubunun örgütlü ve planlı bir nefret suçunu “karar beni de tatmin etmedi”[4] şeklinde bu suçu görmeyerek, karar alması bu riyakârlığın nerelere nasıl temellendiğini göstermekte.[5]

Nefret söylemi bilindiği üzere, her türlü hoşgörüsüzlükten kaynaklanan ve önyargılardan beslenen nefreti yayan, teşvik eden, savunan ya da haklı çıkaran ifade biçimleri için kullanmaktadır. Nefret söyleminin uluslararası düzeyde kabul görmüş tanımı 1997 yılında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin nefret söylemiyle ilgili aldığı Tavsiye Kararı’nda yer almaktadır. Bu Karar’da nefret söylemi şu şekilde tanımlanmaktadır: ırkçı nefret, yabancı düşmanlığı, anti-Semitizm ve hoşgörüsüzlüğe dayalı diğer nefret biçimlerini yayan, teşvik eden, savunan ya da haklı gösteren her tür ifade biçimi.”

Hoşgörüsüzlüğe dayalı nefret, saldırgan milliyetçilik ve etnik merkeziyetçilik, ayrımcılık ve azınlıklara, göçmenlere ve göçmen kökenli kişilere karşı düşmanlık yoluyla ifade edilen hoşgörüsüzlüğü içermektedir (www.nefretsoylemi.org). Nefret söyleminin ortaya çıkmasında, kendinden/biz olarak kurulan aidiyetten farklı olana yönelik üretilen veya kurgulanan olumsuz etiketlemeler, stereotipler, önyargılar ve ayrımcılık uygulamaları rol oynar. Genel olarak bakıldığında nefret söylemi, altı ana başlık altında incelenebilir. Bunlar;

  • Siyasal Nefret Söylemi:
    Siyasal bir düşünceyi ve bu düşüncenin takipçilerini hedef alan nefret söylemidir. Bazen bir ideolojinin tamamını, bazen yalnızca bir veya birkaç siyasi partiyi, bazen ise çok daha küçük grupları hedef alabilmektedir.
  • Kadınlara Yönelik Nefret Söylemi:
    Temelde cinsiyetçi ifadelerin kullanılmasıdır. Aşağılama amaçlı bu ifadelerde kadının konumunun ikincilleştirildiği bir söylem oluşturulmaktadır.
  • Yabancılara ve Göçmenlere Yönelik Nefret Söylemi:
    Yabancıları, göçmenleri ve/veya etnik grupları hedef alabilmektedir. Türkiye’de ve dünyada ekonomik nedenlerle üretilmiş örnekleri sıklıkla görülmektedir. Ayrıca bu nefret söylemi ırkçılıktan da beslenmektedir. Farklı etnik grupları toplumda korku, kaygı kaynağı olarak konumlandırmakta ve “düşman” olarak işaretlemektedir.
  • Cinsel Kimlik Temelli Nefret Söylemi:
    Heteroseksüel cinsel kimlik dışındaki cinsel kimliklere sahip kişileri hedef alan nefret söylemidir. Temel olarak geyleri, lezbiyenleri, biseksüelleri, travesti ve transseksüelleri hedef alarak, bu cinsel kimlikleri ”sapkın”, ”iğrenç” olarak etiketler.
  • İnanç ve Mezhep Temelli Nefret Söylemi:
    Farklı dinlere ve mezhep aidiyetlerine yönelik üretilmektedir. Türkiye’de ve dünyada farklı örnekleri sıklıkla görülmektedir. Türkiye’de Müslümanlık dışındaki dinlerin yanı sıra, hakim konumlanan/konumlandırılmış Sünni mezhebi dışındaki tüm mezheplere, başta Aleviliğe yönelik üretilmektedir.
  • Engellilere ve çeşitli Hastalıklara yönelik Nefret Söylemi:
    Fiziksel veya zihinsel engellilere ya da bazı hastalıklara sahip kişilere yönelik üretilmektedir. Türkiye’de görülme sıklığı giderek artmaktadır. Kaynağı, sosyal ve/veya ekonomik olabildiği gibi bunlardan tamamen bağımsız da olabilmektedir.

Görüldüğü üzere, nefret söyleminde dilsel pratiklerin kullanımı ve bu pratiklerin yaygınlaştırılma ortamları önem taşmaktadır. Günümüzde nefret söyleminin yayılma biçimleri, İnternet ve sosyal medya ortamlarının gündelik yaşamda giderek artan yeri ile yakından ilişkilidir. Çevrimiçi haber sitelerinin okur yorumlarında üretilen nefret söylemi üzerine çalışan, İlden Dirini’nin de dikkat çektiği üzere, yeni medya ortamları etkileşimli kamusal alanlar yaratarak nefret söyleminin yaşam bulabildiği, kolaylıkla yeniden üretilip dolaşıma sokulabildiği ortamlardır (Dirini, 2010). Türkiye’de de özellikle Facebook duvarı ve Twitter gönderileri kullanıcılar tarafından yukarıda altı başlık altında sınıflandırdığımız nefret söylemini yaymak için yoğun olarak kullanılmaktadır.

Nefret söylemleri, farklı yeni medya mecralarında farklı biçimlerde yer alırlar. Örneğin çevrimiçi haber sitelerinde ve sosyal paylaşım ağlarında üretilen nefret söylemi, gündemle ilişki içinde olabilmektedir. Özellikle Kürtlere yönelik toplumda yaratılan “En İyi Kürt Ölü Olandır!” vb. saldırgan ve suça teşvik edici nefret söylemi, gerek geleneksel medya metinlerinde gerekse Facebook duvarlarında Temmuz 2011’den bu yana yaygın ve doğal kılınmaktadır. Diğer yandan video paylaşım ağlarında üretilen nefret söylemi, üretimi bakımından gündemle ilişki içinde olabilse de dolaşımda bulunması bakımından gündemden bağımsızdır. Video paylaşım ağlarında dolaşıma sokulan nefret söylemi, klon kopyalarla kürel ağın farklı yerlerinde hep bulunmaya ve nefreti saçmaya devam etmektedir. Dijital oyunlar ve oyun ortamlarında üretilen nefret söylemi ise tamamıyla, “ötekilere” (ki bu ötekiler Araplar, Müslümanlar, Çinliler, kadınlar, eşcinseller vb. kimliklere sahiptir) yönelik genellemelere ve önyargılara dayanmaktadır ve çoğunlukla gündemle ilişki içinde değildir.

Türkiye’de kamuoyunda nefret söylemi konusunda duyarlılık son bir kaç yıldır artmıştır. Bu konuda özel olarak çalışan kurumlar (çeşitli STÖ’ler)[6] hükümeti nefret suçları konusunda bir an evvel düzenleme yapmaya davet etmektedir. Ancak yapılan çalışmaların bir çoğu geleneksel medyaya yöneliktir. Oysa bugün milyonlarca kişinin kullandığı Twitter gibi bir mikroblog uygulamasında, Facebook ve benzeri toplumsal paylaşım ağlarındaki ya da YouTube, dijital oyunlar, çevrimiçi haber siteleri, haberlere yapılan yorumlar, nefret siteleri, IRC’ler gibi yeni medya ortamlarındaki nefret söylemi, nefret suçları bakımından titizlikle incelenmesi ve üzerinde durulması gereken alanlardır (Toprak vd., 2009 ve Çomu, 2010).

Bilindiği üzere, Facebook’ta, Twitter’da ve/veya dijital oyunlarda kullanıcılar arkadaşlarının ürettikleri nefret söylemine ortak olmakta, nefret söylemini doğal görmekte ve kanıksamaktadır. Kanıksanan nefret söylemi nefret suçlarını örgütleyebilmektedir. Birbiri ardına gerçekleşen yukarıda -girişte- saydığımız tüm bu nefret söylemleri ve nefret suçları İnternet’in nefret söyleminin yayılmasındaki etkisini ve gücünü göstermektedir. Nefret söyleminin sokağa taşınması, “nefret suçuna” dönüşmeye teşvik edilmesi ve bu söylemin pervasızlığı karşısında ne yapılmalı sorusunu bu noktada sormalıyız. Sosyal medya ortamlarının nefret söylemini doğal bir zihn örüntüsü-yapısı kılmak ve nefret suçlarını övmek için kullanılması ifade özgürlüğü değildir. Pekiyi, kullanıcıların, yani Türkiye’de İnternet erişimine sahip bu “seçkin ve şanslı” yurttaşların zihin yapılarına sinmiş/içselleşmiş, doğal bir şekilde gönderilere taşınan nefret söylemine karşı ne yapılmalıdır?

Her şeyden önce İnternet’te yayılan, dolaşıma giren nefret söylemine karşı kullanıcıların farkındalık bilincini geliştirmek ve yeni medya ortamlarını karşı örgütlenmeler ile barış dili için kullanmak gereklidir. Nefret söylemi yayan, farklı olanı hedef gösteren ve nefret suçunu teşvik eden haber sitelerini, okur yorumlarını, web sitelerini, Facebook gruplarını, Twitter mesajlarını “şikayet et kaldır” yolu ile yeni medya ortamından belki “yok edebiliriz”. Hatta filtreler ile erişime engel kılabiliriz! Burada devletin bir riyakârlığına daha dikkat çekelim. Twitter’da 19 Ocak 2012 tarihinde gün boyu akan, nefret söylemi yayan Tweet gönderileri hiçbir şekilde BTK, TİB ya da bilişim konusunda görevli hiçbir Cumhuriyet Savcısı tarafından uyarılmadı, kaldırılmadı… Bu da gösteriyor ki, BTK ve TİB’in “Güvenli İnternet Filtresi” uygulaması aileyi, çocukları nefret söyleminden korumayı amaçlamıyor, hatta tam tersine toplum(umuz)da farklı olan yurttaşlara yönelik saldırgan, küçümseyici, öfke dolu ve hedef gösteren sözcüklerin dolaşımda olmasını hoş ve makul görüyor; siyasi iradenin “ideal /yeğlenen aile ve çocuk tasarımı” projesi çerçevesinde (Binark, 2011)…

Demek ki asıl ve gerçek sorun: bu ayrımcı ve tahammülsüz zihinlerin hep burada oladuğu ve olacağıdır. O zaman burada ve şimdi ayrımcılıkla mücadele edilmelidir. Türkiye’deki tüm yurttaşların da dünyadakilerin de “ötekileştirdikleri” ile daha fazla bir arada olmaya, tanımaya, kavramaya, anlamaya ve barış diline gereksinimi daha çok vardır. Bir de İnternet’in bireyleri özgürleştiren, toplumları demokratikleştiren, bir arada yaşama kültürünü çoğaltan olumlu kullanım pratiklerini çoğaltmaya, yaygınlaştırmaya…

 “Bu noktada biz neler yapabiliriz?” diye soracak olursak,

  • Kullanıcı sözleşmelerinde nefret söylemine karşı müdahil olma talebinin geliştirilmesi
  • Yeni medya editörlerine yönelik nefret söylemine karşı farkındalık geliştirecek eğitimin verilmesi
  • Yeni medya ortamında nefret söylemi izleme ve raporlama mekanizmalarının geliştirilmesi
  • Yeni medya ortamlarını kullananlara bu konuda farkındalık kazandıran eğitimlerin verilmesi ve bu izlek içerisinde Eleştirel Yeni Medya Okur Yazarlığının geliştirilmesi
  • Nefret söylemi içeren içeriklerin, grupların “şikayet et” mekanizması ile kaldırılmasını sağlamak
  • Pozitif Örneklerin Yaratılması ve Teşviki
  • Nitelikli İçerik Üretiminin Teşviki
  • 1543 sayılı Siber Uzamda Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Üzerine Tavsiye kararında (2001) “ırkçılığın bir kanaat olmadığını, suç olduğunu” izleyerek, oluşturulan Avrupa Siber Suç Sözleşmesi Ek Protokolü’nün imzalanması için kamuoyu baskısının oluşturulması
  • Çevrim içi habercilik için etik ilkeler geliştirilmesi
  • Nefret söyleminin nedenleri ve koşullarının anlaşılması. Yeni medya ortamında dolaşıma sokulan nefret söyleminin gerçek yaşamdaki kökleri/kökenleri/kaynakları ve nedenleri siyasal, kültürel ve toplumsal politikalar temelinde araştırılması

Rakel Dink’in de dediği gibi, “masum bir bebeği katile dönüştüren zihniyet” bu dünyada örülmekte, işlemektedir; siber uzam da onun ideolojik mücadele araçlarından birisidir. İşte bu nedenle, siber uzamda yayılan, popüler kültür gibi veya “sözde ifade özgürlüğü” algılanan ve öyle alımlanmaya başlayan nefret söylemine karşı birlikte burada ve şimdi/hep mücadele etmek gereklidir.

Binark, M. (2011), “Türkiye’de Sağ Politikaların Üç Takıntısı üzerinden İnternet Sansürünü Okumak”, Evrensel Kültür, Sayı: 236, Ağustos, 68-73. ISSN: 1302-1478-9-7

Dirini, İ. (2010), Yeni Medyada Nefret Söylemi, (yayına hazırlayan) T. Çomu, İstanbul: Kalkedon Yayınları

Toprak, A., A. Yıldırım, E. Aygül, M. Binark, S. Börekçi ve T. Çomu (2009), Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: “görülüyorum öyleyse varım!”, İstanbul: Kalkedon Yayınları”


* “Nefret Söyleminin Nefret Suçuna Evrilmesi” (http://bianet.org/bianet/biamag/131930-nefret-soyleminin-nefret-sucuna-evrilmesi) başlıklı yazıdan güncellenerek, 19 Ocak 2012 tarihindeki sosyal medya gönderi akışı dikkate alındığında görülen lüzum hazırlanmıştır.

[1] Örneğin, yurttaşların/Hrant’ın Arkadaşlarının 19 Ocak 2012 de Hrant Dink’in katlinin 5.yılını anmalarına ve İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 18 Ocak’ta adaleti ve vicdanları yaralayacak bir şekilde verdiği kararı protesto etmek isteyenlere yönelik olarak Twitter ortamında yaptığımız taramada nefret söylemini açıkça görebiliriz.

https://twitter.com/#!/search/hrant ve https://twitter.com/#!/search/ermeni (Twitter aramaları, aramanın yapıldığı zamana bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Seçilmiş birkaç örnek için tıklayabilirsiniz.)

Bu taramalarda özellikle Dink’in katillerini ve suç ortaklarını öven sözcüklerin, görsellerin kullanıldığı, böylece toplumda farklı etnik kimliklere, mezheplere ve cinsel yönelime sahip olanlara yönelik nefret suçu işlenmesini doğal kılmaya yönelik zihin yapısının ve algısının oluşturulduğu gözlenmiştir.

[2] Belirtmek gerekir ki nefret söylemi üreten içeriğin siteye yüklenmesi ve/veya site üzerinden paylaşıma/dolaşıma sokulması Facebook kullanım koşullarına aykırıdır. Bkz. https://www.facebook.com/legal/terms?ref=pf (Madde 3.7) ve https://developers.facebook.com/policy/ (Madde 3.B.5)

[3] Bkz. http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=308584

[4] Bkz. http://www.imc-tv.com/haber-karari-veren-hakim-de-tatmin-olmamis-1748.html

[5] Dink davasının düşündürdükleri adlı Hatice Bakanlar’ın yazının okunmasını rica ederiz:

http://www.bianet.org/bianet/siyaset/135550-dink-davasinin-dusundurdukleri

[6] Örneğin, Uluslar arası Hrant Dink Vakfı, Sosyal Değişim Derneği, İnsan Hakları Gündemi Derneği vb.


Blog Yazarlarına Çağrı

Ocak 19, 2012
Blog yazarlarına çağrı;
17 Ocak 2012 itibariyle meşum dava mahkeme tarafından sonuçlandırıldı. Mahkemece alınan karar, adaleti tesis etmekten ziyade adalet duygusunu yok etmeye kast etmişti. Fakat bu durum bizi karamsarlığa sürüklememeli. Şimdi her zamankinden daha çok sahip çıkmalıyız Hrant’ın anısına. Geride kalanları, Hrant’ın ailesini ve eşi Rakel Dink’i yalnız bırakmamalıyız. Bu davanın bitmediğine, asıl mücadelenin yeni başladığına inanıyoruz.
Bu mücadelenin bir parçası olarak, blog yazarlarını, kendi bloglarında Hrant için yazılar yazmaya ya da görsel çalışmalar üretmeye davet ediyoruz. Yazılar, birkaç satır ya da çok daha uzun olabilir. İçerik, Hrant hakkındaki düşünceler olabileceği gibi, mahkeme sürecine ya da önümüzdeki süreçlere dair olabilir. Bizim için aslolan “Hrant için, adalet için” etiketi altında ele alınabilecek yazılar/görseller olmaları.
Blog yazarlarından ricamız, bu kapsamda ürettikleri özgün yazıların/görsellerin adreslerini hranticin[at]gmail adresine ya da Twitter üzerinden @Hrant_icin hesabına iletmeleri. Bizler de sizlerin bloglarınızda yayınladığınız içerikleri bu blog altında, yine sizin adres ve imzanızla yayınlayacağız. Böylece “Hrant için, adalet için” etiketini blog dünyasında güncel tutmayı ve aynı zamanda bu kapsamda üretilmiş metinleri ve görsel malzemeyi “Hrant İçin Blog” başlığı altında arşivlemeyi umuyoruz.
Desteğiniz için şimdiden teşekkür ederiz.
Hrant için, adalet için mücadele devam ediyor!
Kaynak: http://hranticinblog.blogspot.com

İnternet Sansüründe Sırada Sosyal Medya mı Var?

Ocak 19, 2012

Selin Süer Ünlü

Türkiye’de internette yasaklı site sayısı bazı kaynaklara göre 15 bini geçti. İnternette sansür kime yarıyor? Dünya iktidarları interneti yasaklamayı neden bu kadar istiyor ve Türkiye’de sırada hangi yasaklar olabilir? Merak edilen tüm bu soruların yanıtlarını İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Alternatif Bilişim Derneği üyesi Özgür Uçkan’a yönelttik.

Sırada Sosyal Medyaya Yasak Olabilir

Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Uçkan, filtrelerden sonra sıradaki hedefin sosyal medya olabileceğini düşünüyor.  Uçkan, “Sosyal medyada örgütlenmek, eylem organize etmek mümkün. Bütün bunlar Arap Baharı ve Wall Street’i İşgal hareketiyle çok ciddi bir şekilde ortaya çıktı” diyor. Dolayısıyla, Uçkan’a göre bundan sonra iki hedef var.  Bir taraftan internetteki haber akışını kesmeye yönelik, basın üzerindekine benzer mekanizmaları internet medyası üzerinde kurmak; ikincisi de sosyal medyayı bir şekilde kontrol altına almak. Ancak Uçkan altını çiziyor: “Bunların ikisini de yapmak çok zor. İnternetin küresel olarak fişini çekmedikçe, tamamen kontrol altına almak imkansız” diyor ve ekliyor “Dolayısıyla iktidarların işi zor!”  Özgür Uçkan, “Ulus devletler internet üzerindeki baskılarını aşırı yoğunlaştırdıklarında bu onlara ekonomik kriz, küresel ekonomiden aldıkları payın daralması gibi bir dizi çok ciddi bedellerle ödeyecekleri sorunlar olarak geri dönecektir” diyerek internetin ekonomik boyutunun da önemini vurguluyor.

İnternete Erişim Hakkı Anayasal Güvence Altında Olmalı’

Özgür Uçkan, “ Birleşmiş Milletler internet erişimini temel bir hak olarak “Uluslararası İnsan Hakları Beyannamesi’ne” ekledi aynı şeyi Avrupa Komisyonu “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne” yaptı. Her ikisinde de Türkiye’nin imzası var. Bu yüzden, bunu iç hukuka uyarlamakla yükümlüyüz” diyor.

Uçkan’a göre internete erişemiyorsanız, ifade, bilgi edinme, haberleşme, basın özgürlüğü hatta örgütlenme özgürlükleriniz sakatlanır. Dolayısıyla Uçkan, “İnternet erişimi bu temel hak ve özgürlükler platformunun asli bir parçası haline geldi” diye konuşuyor.

Sansür Bir Devlet Refleksi

“Sansür hemen hemen tüm iktidarların en favori kontrol aygıtı olagelmiştir” diyor Uçkan. Sansürün genellikle basın üzerinde uygulandığını belirten uzman, “İnternetin sansürlenmeye çalışılmasının bir devlet refleksi olduğunu” düşünüyor. Yani Uçkan’a göre bu sadece iktidardaki partiyle ilgili değil. “Daha önce ilk bu tip düzenleme çalışmaları 2001’de DSP-MHP-ANAP koalisyonu sırasında gelmişti. Basın kanununu internete uygulamaya çalışıyorlardı ama tam olarak uygulayamadılar” diye konuşuyor Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Özgür Uçkan.

Özgür Uçkan, Türkiye’de internet sansürünün 2000 yılından beri artarak sürdüğünü de söylüyor ve 2007’de çıkarılan 5651 sayılı yasayla engellenen site sayısının birden bire on binlere yükseldiğini hatırlatıyor.

“İnternette herhangi bir şeyi tamamen yasaklamanın yolu yok. O yüzden bu tür filtreler kullanılıyor. Bu sadece Türkiye’ye özgü bir durum değil. Tüm dünyada devletler interneti kendilerine bir tehdit olarak algılıyor. Şu anda Amerika’da SOPA’yı (Stop Online Piracy Act) tartışıyor. Londra isyanları olduğunda İngiltere Başbakanı ‘Sosyal medyayı denetlemek lazım’ demeye başladı. Fakat, İngiltere ve ABD gibi ülkelerde ciddi bir tepki geldiğinde hükümetler geri adım atmayı biliyor. Ama bizimki gibi demokrasinin yeterince gelişmediği ülkelerde bir yasa çıktıktan sonra onu değiştirmenin yolu pek olmuyor. 5651’i normalde Anayasa Mahkemesi’ne götürebilsek iptal edilir ama yapamıyoruz” diyor.

*İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde bilgi ekonomisi, ağ ekonomisi, enformasyon tasarımı ve yönetimi, iletişim tasarımı, tasarım yönetimi konularında ders veren Uçkan, Alternatif Bilişim Derneği’nin de üyesi. Uçkan, Bthaber’de de köşe yazarı.

Söyleşinin tamamını dinlemek için tıklayınız.

Kaynak: voa (Erişim: 18.01.2012, 16:06)


7 bin site SOPA’yı gösterdi

Ocak 19, 2012

İnternetin en geniş kaynak sitelerinden Wikipedia öncülüğünde 7 bin web sitesi, ABD’nin interneti sansür etme girişimini protesto için değişik eylemler yapıyor. Bazı siteler ekran karartırken, bazıları da yasaya dikkat çekmek için çeşitli eylemler yaptı.

Temsilciler Meclisi’ndeki “Çevrimiçi Korsanlığı Durdurma Yasası” (SOPA) ve Senato’ya sunulan “Entellektüel Mülkiyetin Korunması Yasası”nı (PIPA) protesto için Wikipedia, BoingBoing ve Minecraft sayfalarını kararttı. Google, Reddit, WordPress, TwitPic, Cheezburger, Mozilla gibi internet şirketleri de sayfalarında değişik eylemlerle, ABD’nin interneti sansürlemek için görüştüğü iki yasa teklifini protesto etti.

SOPA’nın yasallaşmasını savunan senatör Lamar Smith, Wikipedia’nın bu yasa zarar görmeyecek olmasına rağmen böyle bir eylemi gerçekleştirimesinin ironik olduğunu söyledi. Smith yasa teklifinden yerel bloglar ve sosyal paylaşım sitelerinin de zarar görmeyeceğini iddia etti.

Gece yarısından sonra “Wikipedia English” sayfasında, “On yıldan uzun süredir, insanlık tarihinin en büyük ansiklopedisini oluşturmak için milyonlarca saat çalıştık. Şimdi Amerikan Kongresi, serbest ve açık internete ölümcül zarar verebilecek tasarıları değerlendiriyor. Buna dikkati çekmek için 24 saat için Wikipedia’yi karartıyoruz” yazısı çıkmaya başladı. Wikipedia diğer dillerdeki sayfalarında da “SOPA” yasasına dikkat çekerek, ABD’nin interneti sansürlemek istediğini belirtti.

ZARAR GÖRMÜYOR AMA EN BÜYÜK EYLEMİ YAPTI 

Temsilciler Meclisi’ndeki “Çevrimiçi Korsanlığı Durdurma Yasası’nın önümüzdeki ay, Senato’daki “Entellektüel Mülkiyetin Korunması Yasası’nın ise önümüzdeki hafta görüşülmesi bekleniyor.

Söz konusu yasalar doğrudan Wikipedia’ya zarar vermemesine rağmen en büyük protesto eylemi onlardan geldi. Sitenin kurucusu Wikipedia Vakfı, ABD’deki SOPA ve PIPA’nın yasalaşması halinde özgür ve açık internetin büyük zarar göreceğini açıklamıştı.

FİLM ENDÜSTRİSİ YASAYI SAVUNUYOR 

Film ve müzik endüstrisi tasarıyı destekleyen gruplar arasında yer alırken, Google, Yahoo, Twitter, eBay, AOL gibi teknoloji şirketleri ise yasa tasarısına karşı çıkıyor.

Kaynak: t24.com.tr (Erişim: 18.01.2012, 22:27)


İnternet Kararıyor

Ocak 19, 2012

Çiçek Tahaoğlu

ABD’de oylanacak “Çevrimiçi Korsanlığı Önleme Yasası”na karşı Türkiye dahil birçok ülkede internet karartma eylemleri yapılacak. Özgür Uçkan, Adalet Bakanlığı’nın ve telif hakkı sahiplerinin yasal yetkilerini uluslararası hukuk kurallarını çiğneyecek bir biçimde küreselleştirdiğini söylüyor.

Önümüzdeki hafta ABD’de oylanacak “Çevrimiçi Korsanlığı Önleme Yasası“na (SOPA, Stop Online Piracy Act) karşı yarın tüm dünyada internet karartma eylemleri yapılacak.

Yurtdışından Reddit, Mozilla, Wikipedia, WordPress gibi sitelerin katılacağı eyleme Türkiye’den destek verecek web siteleri, internet karartma eylemi kararlarını “İnternet Tutulması” adresinden duyurdu.

Türkiye’de de internet kararıyor

Alternatif Bilişim‘den Ali Rıza Keleş, SOPA yasasının internet özgürlüğüne “sopa” etkisi yaratacağını, yasa ABD’de çıkacak olsa da küresel etkileri olacağını söylüyor:

“İnternet küresel bir ağ. Birçok sunucu ve içerik de ABD merkezli. Dolayısıyla orada yapılacak düzenleme bütün dünyadaki internet kullanıcılarını etkileyecek.

“Yasayla bazı içeriklerin yayından kaldırılmasının yanısıra ceza ve yaptırımlar öngörülüyor. Bu tip bir müdahale hem ifade özgürlüğüne hem de internetin sağladığı bilgiye erişim, eğitim ve birçok konuda kısıtlamalara neden olacak.

“Biz de bu nedenle yarın internet sitemizi karartıyoruz. Bir takım web sitelerinin yanısıra İnternetime Dokunma ve sansüre karşı eylemleri yapan gruplar da destek verecek.”

SOPA: İnternetin ölümü

Bilgi Üniversitesi öğretim görevlisi Özgür Uçkan, yasa taslağının ABD Adalet Bakanlığı’nın ve telif hakkı sahiplerinin yasal yetkilerini neredeyse uçsuz bucaksız bir biçimde genişleteceğini ve bu yetkileri uluslararası hukuk kurallarını çiğneyecek bir biçimde küreselleştirdiğini söylüyor:

“SOPA’nın oluşturduğu kara listelerle bir sansür girişimi olduğu açık. Son dönemde devletler internetin kendi iktidarlarına karşı bir tehdit olduğu algısını geliştirmiş durumdalar. Bunda Arap Baharı ile başlayıp, Avrupa’daki Öfkeliler Hareketi ile genişleyip, ‘İşgal Et’ hareketiyle de küreye yayılan isyan hareketlerinin ve bu hareketlerde internet kullanımın büyük rolü var.”

Uçkan, “internetin ölümü” olarak adlandırılan yasaya neden karşı çıkıldığını şöyle sıralıyor:

* ABD Anayasası’nın 1. maddesini ihlal ederek ifade özgürlüğüne kast etmek;

* Kara listeler hazırlayarak, internet hizmet sağlayıcılarını sürece zorla dahil ederek internet sansürüne yol açmak;

* Erişim hizmetlerini sekteye uğratmak, internet endüstrisine onulmaz zararlar vermek;

* Özgür yazılım hareketini engellemek; kullanıcıların birer yayıncı haline geldiği web 2.0 yapısını sakatlamak;

* İnternet güvenliği konusunda ciddi zaaflar oluşturmak ve DPI gibi teknolojilerle mahremiyet ihlallerini kolaylaştırmak;

* Korsanlığı önlemekte etkisiz kalmak;

* Yasamanın demokratik şeffaflık ilkesini ihlal etmek;

* Telif hakkı lobilerinin müphem çıkarlarını insan haklarının önüne koşarak yasamayı yozlaştırmak;

* ABD hukuksal yetkisini küreselleştirerek ülkelerin hukuksal bağımsızlığını tehdit etmek.

“Bizde sansür iktidar-muhalefet el birliğiyle geçti”

Yeni Fikir ve Sanat Eserleri Kanun Tasarısı’nın internet ile ilgili maddelerinin SOPA’yla benzerlik taşıdığını, hatta daha beter olduğunu belirten Uçkan, dünyada bu tür düzenlemelerin sivil tepkiler de hesaba katılarak yapılırken, Türkiye’de anti-demokratik bir baskıyla gerçekleştirildiğini söylüyor:

“Bir şekilde interneti kontrol etmek istiyorlar, ama bunu tam olarak da başaramıyorlar. Bu durum Türkiye için de geçerli. Ama Türkiye gerçek bir demokrasi olmadığı ve sansür çok eski bir devlet refleksi olduğu için, iktidarlar bu konuda çok daha rahat davranıp hak ve özgürlükleri alanen çiğnemekten kaçınmıyor. ABD’de veya Avrupa ülkelerinde bu denetim ve düzenleme çabası daha usturuplu yapılıyor.”

Uçkan, gelen tepkiler üzerine Obama yönetiminin tasarıdan desteğini çektiğini, şimdi çeşitli lobilerin şanslarını tekrar deneyeceklerini söylüyor ve ekliyor:

“Bizde ise, anayasaya açıkça aykırı 5651 internet sansür yasası gibi bir düzenleme iktidarıyla muhalefetiyle elbirliği içinde geçiriliyor. Bu da yetmedi, şimdi de internete basın kanunu uygulamaktan, sosyal medyayı sansürlemekten söz ediyorlar. Tepkilere bakılmıyor. Bu tür yasaların değişmesi için iktidarın değişmesini ve yeni gelenin keyfini beklemek zorundasınız. Sansür ve baskı devlet refleksi olduğu için de çok beklersiniz.

Türkiye’nin önündeki tek çıkış yolunun gerçekten sivil ve geniş uzlaşımlı demokratik bir anayasa yapmak olduğunu söyleyen Uçkan, “internet erişimi de geçen yıldan beri hem Uluslararası İnsan Hakları Beyannamesi’nde hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde koruma altına alınmış bir insan hakkı. Bu iki belgeye de imza koymuş olduğumuzdan iç hukukumuza uyarlamak, yani yeni anayasada yer vermek zorundayız. Belki böylece, bu tip olumsuz düzenlemeler iptal edilebilir.”

SOPA nedir?

Çevrimiçi korsanlığa karşı geliştirilen SOPA yasası, ABD Adalet Bakanlığı ve telif hakkı sahiplerinin yasal yetkilerini genişleterek, telif hakkını ihlal eden sitelerin yanısıra, bu ihlali “kolaylaştıran” siteleri engelliyor. Bu durumda, PayPal gibi telif hakkı ihlali yapan sitelerle iş yapan sistemlere ve bu siteleri listeleyen Google gibi arama motorlarına sınırlama getirebilecek; internet servis sağlayıcılarının böyle web sitelerini engellemeleri zorunlu hale gelecek.

Yasayla birlikte Google, Yahoo, E-Bay, Youtube, Wikipedia, Facebook, Twitter ve Ekşi Sözlük gibi içeriği kullanıcılar tarafından oluşturulan sözlük siteleri gibi birçok site sansürle karşı karşıya kalacak.

Yasa önerisini yarın ingilizce sitesini kapatarak protesto edecek Wikipedia’nın yöneticilerinden Geoff Brigham, SOPA’nın online ihlalleri önlemek adına internet sansürünü mümkün kıldığını ve internette ifade özgürlüğüne ciddi bir tehdit yarattığını söylüyor.

İnternet karartma eylemine Türkiye’den katılacak web sitelerinin tam listesi şöyle:

inci.sozlukspot.com ; inci portal; sansuresansur.org; mkusozluk.com; avare.be; edeplisozluk.com; tikyweb.com; ahmetalpbalkan.com; kargamel.com; alternatifbilisim.org; iyad.org.tr; emirkarsiyakali.com; elmaaltshift.com; huysuzyazar.com; mizah-tr.com; bilgisiz.org; quup.com; mecraburada.com; e-mizah.org; mimy.org; kursun.net; vakvaksozluk.com; evcilbaykus.com; gaziee.com; yapaybilgi.com; enbirinci.net; muhendis.tv; belapresente.com; biribirseysoyluyor.com; beydaelektronik.com; sosyalmedyahaber.com; game-turkey.net; etilen.net (ÇT)

* SOPA’yla ilgili ayrıntılı türkçe bilgi için tıklayın.

* İnternet grevinin küresel eylem sayfasına ulaşmak için tıklayın.

 

Kaynak: bianet.org (Erişim: 17.01.2012, 21:46)